Landschap met water en bomen

Syrisch meisje

19 december 2023
Column burgemeester

Dalal staat een beetje voor zich uit te staren. Wat gaat er in dat koppie om? Mooi meisje, geboren in Syrië, en na tal van omzwervingen nu beland op een gemeentehuis in Emmen. Zo’n kind heeft op jonge leeftijd vaak meer meegemaakt dan menig volwassene. Je leert al vrij snel daar niet teveel naar te vragen. Voor je het weet haal je de meest verschrikkelijke herinneringen op.
Maar vandaag is het een beetje feest. Het is Nationale Naturalisatiedag. Dat is de dag waarop in heel veel gemeenten asielzoekers met een status officieel ‘Nederlander’ worden. Daarvoor leggen ze de ‘Verklaring van verbondenheid’ af voor de burgemeester. Vaak is daar een jarenlang traject aan vooraf gegaan. Lange wachttijden, sobere huisvesting in armoedige asielzoekerscentra en ingewikkelde taallessen. Maar vanaf vandaag horen ze er echt bij. Ik heet ze van harte welkom.

Dat is wel een beetje wrang in een week waarin het vooral over asielopvang ging. In de net benoemde Tweede Kamer ontstond hierover een pittig debat. Het ging over de Spreidingswet. Asielzoekers die in Nederland aankomen, worden eerst opgevangen in Ter Apel en Budel. Daarna moeten ze verspreid worden over het hele land. Daar kunnen ze afwachten of ze wel of niet asiel krijgen. Slechts de helft van de gemeenten in Nederland heeft een asielzoekerscentrum. Daarom zijn er al gauw te weinig plekken. Het gevolg is dat alles vastloopt en ‘Ter Apel’ overvol is.
De Spreidingswet heeft tot doel een eerlijke verdeling van asielzoekers over de ruim 300 gemeenten. Als we allemaal een paar asielzoekers opvangen, is het opvangprobleem snel opgelost. Maar een meerderheid van de nieuwe Tweede Kamer wil wachten op een nieuw kabinet, voordat er vervolgstappen worden genomen. Dat vinden alle gemeenten in Nederland een slecht idee. Ik ben ook bestuurslid van de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Wij pleiten al maanden voor deze wet om ervoor te zorgen dat de opvang beter gespreid wordt. De verdeling in Nederland is namelijk behoorlijk scheef. In Noordoost-Nederland vangen we relatief veel asielzoekers op. Nu mogen andere gemeenten wel een beetje helpen.
De Spreidingswet is al goedgekeurd door de (oude) Tweede Kamer. In januari is de Eerste Kamer aan zet. Het zal me benieuwen of de wet dan wordt aangenomen.

Daar gaan we niet over. Maar 1 ding is zeker: als de wet onverhoopt niet doorgaat, blijven we nog tijden zitten met een slecht verdeelde opvang van asielzoekers. Dat is slecht voor gemeenten die wel hun verantwoordelijkheid nemen. Maar dat is nog slechter voor meisjes als Dalal die jaren van hot naar her door Nederland reizen om op een bedje te kunnen slapen. Als vluchtelingen hier zijn, verdienen ze een nette opvangplek. Zo hebben we dat met elkaar afgesproken. Dat heet beschaving.

Chat met een medewerker