Stappenplan Funderingsherstel

Optie A: Schade aan tuin of niet gefundeerd gebouw (zoals tuinhuisje of kas) [ga verder met stap 1]
Optie B: Schade aan woning [ga verder naar stap 2]
Optie C: Schade aan woning én tuin/niet gefundeerd gebouw [ga verder met stap 1]

1.1. Verzakking in de tuin ophogen

Bij verzakking van de tuin kunt u de grond ophogen. Het ophogen van de grond op uw eigen perceel is de verantwoordelijkheid van u als woningeigenaar. 

Overigens is ophogen van het perceel niet altijd verstandig, omdat het extra gewicht van het ophoogmateriaal het proces van bodemdaling kan versnellen. Een mogelijkheid is om bij het ophogen van uw tuin te werken met lichter ophoogmateriaal (b.v. met materialen vanuit de wegenbouw). Informeer bij een hovenier naar het materiaal dat geschikt is voor uw situatie. 

Heeft u ook schade aan uw woning? Ga dan door naar stap 2

1.2. Verdroging in de tuin minimaliseren

Om verzakking in de tuin tegen te gaan of te voorkomen is het verstandig om verdroging te minimaliseren. Dit kunt u doen door regenwater op te vangen en het in de tuin te laten lopen. Dit is een goede manier om water vast te houden. U kunt dit doen door uw hemelwaterafvoer af te koppelen van de riolering. Ook kunt u regenwater opvangen in een regenton. Zo kunt u het water uit natte periode gebruiken in droge tijden om de bodem vochtig te houden. 

Zorg er wel voor dat het vasthouden van extra water niet leidt tot grondwateroverlast. Een te hoge grondwaterstand kan namelijk ook tot problemen leiden, zoals optrekkend vocht of problemen met houten vloeren. Een hovenier of geotechnisch adviseur kan hierbij helpen. 

Heeft u ook schade aan uw woning? Ga dan door naar stap 2

1.3 Verzakking of schade aan niet-gefundeerde gebouwen op uw perceel

Als woningeigenaar bent u zelf verantwoordelijk voor de staat van uw woning en bijgebouwen. Heeft u schade aan de niet-gefundeerde gebouwen op uw perceel zoals een tuinhuis of een kas, neem dan contact op met uw verzekering. Overleg met de verzekering wat u het beste kunt doen en of de schade vergoed wordt.

Heeft u ook schade aan uw woning? Ga dan door naar stap 2

Optie A: Ik weet welke fundering mijn woning heeft. (Ga naar stap 2.1)
Optie B:  Ik weet niet welke fundering mijn woning heeft. (Ga naar stap 2.2)

2.1 Type fundering

Ik heb een:

• Fundering op staal (ga naar stap 2.3)
• Betonpalen (ga naar stap 2.4)
• Stalen buispalen (ga naar stap 2.5)
• Er is geen informatie in het archief aanwezig over mijn type fundering (ga naar stap 2.6)

2.2 Naar het archief 

Maak een afspraak bij het archief van de gemeente om de originele bouwtekeningen van uw woning te kopiëren. In de meeste gevallen zijn deze beschikbaar. 

Ook latere verbouwingen kunnen relevant zijn voor de fundering. Vraag een bouwkundige om naar uw fundering te laten kijken zodat u een volledig beeld krijgt over het type fundering. Het komt namelijk vaak voor dat diverse bouwblokken een bouwkundige/constructieve eenheid vormen. Als u in beeld heeft welk type fundering u heeft, ga terug naar stap 2.1.

2.3 Een fundering op staal (geen paalfundering) 

Wat is een fundering op staal en met welke problemen kunt u te maken krijgen? 
Bij woningen op een staalfundering in een veengebied zakt de woning minstens net zo hard als de bodemdaling. Soms gebeurt dat nog sneller en vaak ook onregelmatig. De begane-grondvloer hoort hoger te liggen dan het omringende maaiveld en bij een houten vloer hoort in de kruipruimte geen water te staan. Er dient voldoende ventilatie aanwezig te zijn, bijvoorbeeld door middel van open roosters in de gevels of open voegen in het metselwerk. Het probleem is dat het grondwater op dezelfde hoogte blijft maar ten opzichte van de zakkende vloer steeds hoger komt te staan. Hierdoor ontstaan vochtproblemen, rotte vloeren, optrekkend vocht en soms ook gezondheidsklachten. Ga verder naar stap 3. 

2.4 Betonpalen

Funderingsproblemen bij betonpalen komen relatief weinig voor, maar als deze er zijn heeft dat meestal te maken met een tekort aan draagvermogen. Ga verder naar stap 3.

2.5 Stalen buispalen

Funderingsproblemen bij stalen buispalen komen relatief weinig voor, maar als deze er zijn dan heeft dat meestal te maken met een tekort aan draagvermogen. Stalen buispalen worden gebruikt om een nieuwe fundering onder een bestaande woning aan te brengen. Ga verder naar stap 3.

2.6 Er is geen informatie in het archief aanwezig over mijn fundering

Het kan voorkomen dat in het archief geen enkele informatie over de fundering van uw woning te vinden is. Wanneer u geen vrijstaande woning heeft is het die gevallen raadzaam om in overleg te gaan met mede-eigenaren van de bouweenheid om meer informatie over de fundering te achterhalen. Ga verder naar stap 3.1.

Heeft uw een vrijstaande woning waardoor u niet kunt overleggen met mede-eigenaren? Stel dan een deskundige in die kan onderzoeken welk type fundering u heeft. Wanneer dit helder is Ga terug naar stap 2.

Heeft u een vrijstaande woning? Ga dan naar stap 4.

Het is belangrijk om te overleggen met de mede-eigenaren van de bouwkundige eenheid en informatie uit te wisselen over de (mogelijke) funderingsproblemen. Bijvoorbeeld als u in een twee-onder-een-kapwoning of een rij/blok woont. We raden u aan om vast te leggen wat u bespreekt en afspreekt en om bij elke volgende stap weer met de mede-eigenaren te overleggen.

Bij funderingsproblemen bij particuliere woningbouw kan het jaren duren voordat er voor een aanpak wordt gekozen. Wanneer er sprake is van meerdere eigenaren is het sterk aan te bevelen om het gehele verdere proces van plannen maken, financieren, verdelen van kosten en uitvoering te laten ondersteunen door een (proces)begeleidingsbureau. Mocht er iemand in de tussentijd verhuizen, dan kan het dossier namelijk worden overgedragen aan de nieuwe eigenaren. 

Als eigenaren weigeren om mee te werken, dan zullen zij overtuigd moeten worden van het belang van deelname. Ook wanneer ze niets van zich laten horen, is het goed om ze in het hele traject te blijven betrekken en voortgangsberichten te sturen. Vaak raken mensen er in de loop van de tijd van overtuigd dat het noodzakelijk is om aan te haken. 

Voor een toelichting en advies adviseren we om een deskundige te benaderen. Dat kan iemand van de gemeente zijn, een ingenieursbureau, een geotechnisch adviesbureau, een begeleidingsbureau, een bouwkundige, een funderingsonderzoeksbureau of het KCAF (Kenniscentrum Aanpak Funderingsherstel). 

De deskundige doet onderzoek naar de situatie. Eerst moeten de bestaande bouwobjecten worden geïnspecteerd. Er moet worden gekeken naar de staat van onderhoud van de constructie: aantasting, scheurvorming, onacceptabele vervorming, scheefstand, verzakkingen, interne verbouwingen en aanpassingen. De resultaten van het onderzoek moeten worden geanalyseerd door een deskundige.

Mogelijke vervolgstappen naar aanleiding van het onderzoek

1. Er is niets aan de hand, het overleg met mede-eigenaren kan stoppen.
2. Bij funderingsproblemen bij betonnen of stalen buispalen-fundering kan het advies van de deskundige worden opgevolgd. Vaak is specifieker vervolgonderzoek nodig. 
3. Bij een fundering op staal (dus op zand) kan het nodig zijn dat de woningen alsnog voorzien moeten worden van een nieuwe paalfundering, om verdere zakking te voorkomen.

Ga verder naar stap 7

Onderzoek naar de fundering en/of herstelwerkzaamheden van de fundering brengen kosten met zich mee. Informeer vooraf naar de kosten van de experts die u inschakelt. Ga na of u dit uit eigen middelen kunt betalen of dat u een financiering moet regelen. 

Is er financiële ondersteuning beschikbaar?

Op dinsdag 18 juli heeft de gemeente Emmen de subsidieregeling ‘Funderingsonderzoek bodemdaling’ vastgesteld. Deze subsidie is bedoeld om te helpen bij de kosten voor extra individueel funderingsonderzoek. Na dit onderzoek heeft u dan duidelijkheid over de staat van uw fundering. Vanaf 1 september kunt u deze subsidie ook echt aanvragen.

Financiering afsluiten

Het is verstandig om meerdere opties te onderzoeken. Informeer bij uw eigen bank en ga na of de meerwaarde van de woning ten opzichte van de hypotheek hier iets kan betekenen. Voor Rijksmonumenten zijn er afzonderlijke regelingen.

Onderzoek naar financiële regelingen funderingsherstel

Als gemeente wilden wij ons aansluiten bij het Fonds Duurzaam Funderingsherstel (FDF). Dit fonds is bedoeld voor mensen die geen geld hebben om uit onderzoek geconstateerde schade te herstellen. Het aansluiten als gemeente kost alleen geld. In september 2023 zou het kabinet beslissen of er een landelijke regeling kwam, daar wilden we op wachten. Met de val van het kabinet is dit nu onduidelijk. Wij hebben besloten op dit moment nog niet individueel aan te sluiten en houden de ontwikkeling nauwlettend in de gaten. We willen hier wel binnenkort een knoop over doorhakken.

Financiële problemen?

Komt u op korte termijn in de financiële problemen door de schade aan uw woning? Neem dan contact op met het Servicepunt Bodemdaling om dit te bespreken en te kijken welke hulp er voor u mogelijk is.

6.1 QuickScan 

Als scheefstand en/of forse scheurvorming aanwezig is zal funderingsonderzoek niet altijd nodig zijn of beperkt kunnen blijven tot een zogeheten QuickScan. Bij een QuickScan worden alleen bovengrondse zaken ingemeten. Dit beperkte onderzoek kan noodzakelijk zijn om mede-eigenaren van de bouwkundige eenheid te overtuigen om eventueel verder funderingsonderzoek te laten doen. Ga verder naar stap 7.

6.2 Onderzoeksbureau voor funderingsonderzoek selecteren

Het loont de moeite om bij meerdere funderingsonderzoeksbedrijven een offerte op te vragen voor de hele bouwkundige eenheid. Het uitgangspunt hierbij is dat het onderzoek wordt uitgevoerd volgens de laatst vastgestelde F3O-richtlijn funderingsonderzoek. Het is verstandig om hiervoor altijd een deskundige professional te benaderen, zoals een geotechnisch adviseur of een constructieadviseur. 

Verdeling kosten funderingsonderzoek bij gezamenlijke projecten 
Maak samen met de andere eigenaren (en eventueel een deskundige) een keuze uit de ontvangen offertes. Het is verstandig om vooraf met de andere eigenaren een verdeelsleutel af te spreken over de te maken kosten. Dat kan bijvoorbeeld op basis van het woningoppervlak of volgens de splitsingsakte van de VVE.

6.3 Uitvoering funderingsonderzoek 

Bij funderingsonderzoek zullen de lintvoeg in het metselwerk en enkele vloervelden worden nagemeten met behulp van een waterpas. Zo worden zettingen en verzakkingen sinds de oorspronkelijke bouw in beeld gebracht. Op een aantal plaatsen wordt daarna de fundering ontgraven, ingemeten en in kaart gebracht. 

6.4 Het rapport beschikbaar 

Na het onderzoek stuurt het onderzoeksbureau een rapport met de uitkomsten. Het is belangrijk om het rapport goed te bewaren, ook als er geen problemen zijn geconstateerd. U kunt het onderzoeksbureau vragen om een toelichting te geven op de uitkomsten. Als u het onderzoek met meerdere eigenaren heeft laten uitvoeren, zorg er dan voor dat alle mede-eigenaren van de bouwkundige eenheid aanwezig zijn. Bij twijfel over de rapportage kan eventueel een externe onafhankelijke deskundige in de arm worden genomen. 

Let op! Het onderzoek en rapport moeten voldoen aan de F30-richtlijnen. Als het rapport hier niet aan voldoet, dan hoeft u het als eigenaar niet te accepteren. Het onderzoeksbureau zal het funderingsonderzoek dan alsnog volgens de richtlijn moeten uitvoeren. 

6.5 Uitkomsten van het onderzoek

De conclusie van het onderzoeksrapport kan zijn: 

Optie A: De fundering is goed 

Verdere actie is niet nodig. Bewaar het rapport met de onderzoeksresultaten goed. 

Optie B: De fundering is nog goed maar de grondwatersituatie is onduidelijk 

De grondwaterstand is van invloed op uw fundering. Met name als de grondwaterstand beneden het niveau van de veenlaag zakt, dient u alert te zijn. Om de grondwatersituatie helder te krijgen zal de stand van het grondwaterpeil gemonitord moeten worden. Hiervoor kunnen peilbuizen worden aangebracht, als deze niet in de buurt aanwezig zijn.  De gemeente Emmen heeft een aantal peilbuizen in beheer die u kunt raadplegen. Hier kunt bekijken of er peilbuizen bij u in de buurt aanwezig zijn: https://grondwater.webscada.nl/emmen/. U kunt zelf ook peilbuizen laten plaatsen door een deskundige organisatie, zoals een geotechnisch adviesbureau. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Serviceloket Bodemdaling. Ga verder naar stap 7.

Optie C: Het zettingsgedrag van de fundering is onduidelijk 

In dit geval zijn er al zettingen maar is niet duidelijk of deze zettingen tot stilstand zijn gekomen. Met een nauwkeurigheidswaterpasmeting, om het half jaar en gedurende 3-5 jaar, kan beoordeeld worden of het zettingsgedrag acceptabel is. Is het zettingsgedrag niet acceptabel, ga dan door naar stap 8. 

Optie D: Er is sprake van funderingsschade

Ga verder naar stap 8.

In de gemeente Emmen hebben we grote gebieden met veen. Lage grondwaterstanden in veengebieden leiden tot veenoxidatie en inklinking. Als er sprake is van oxidatie of inklinking van veen, dan daalt de bodem. Deze vormen van bodemdaling zijn permanent. Soms is het mogelijk om de grondwaterstand te beïnvloeden.

7.1 Maatregelen op uw eigen terrein

Als u de oorzaken van bodemdaling onderzoekt, dan is het ook nodig om de grondwaterstand mee te nemen. Doe dit ook als u een nieuwe woning gaat bouwen of uw huidige woning gaat verbouwen. U kunt overwegen lokaal op eigen terrein maatregelen te treffen om de grondwaterstand te beïnvloeden. Deze maatregelen zijn vaak technisch complex, kostbaar, kunnen mogelijk tot overlast in de omgeving leiden en vragen om beschikbaarheid van water. Een deskundig advies en overleg met gemeente en/of waterschap zijn hierbij aan te bevelen. Neem contact op met het Servicepunt Bodemdaling voor meer informatie.  

7.2 Maatregelen in openbaar gebied 

Maatregelen in openbaar gebied moeten altijd in overleg met de gemeente worden genomen. De gemeente heeft de zorgplicht voor het grondwater, maar dat betekent niet dat zij alle problemen kan oplossen. De gemeente is in ieder geval aanspreekpunt en coördineert. Vaak wordt echter de grondwaterstand bepaald door kanaal of slootpeilen waarover de gemeente niet bevoegd is. Ook dan blijft echter de coördinerende rol van de gemeente bestaan. Neem hierover daarom altijd eerst contact op met het Servicepunt Bodemdaling.  

8.1 Regel toezicht en directievoering 

Misschien heeft u bij een van de eerdere stappen al iemand in de arm genomen om te helpen bij de begeleiding van het project. Als dat niet het geval is, dan adviseren we sterk om dit vanaf het funderingsherstel wel te doen. Een expert, zoals een bouwbegeleider of bouwadviseur, houdt dan toezicht op de werkzaamheden tot aan de oplevering en de eindafrekening. 

8.2 Overweging sloop/nieuwbouw of funderingsherstel 

Afhankelijk van de situatie en de verhouding tussen de economische waarde van de woning en de kosten van funderingsherstel, zult u (indien van toepassing: in overleg met alle eigenaren) een keuze moeten maken tussen slopen met nieuwbouw of funderingsherstel. Ook voor sloop/nieuwbouw adviseren wij een architectenbureau of een begeleidingsbureau in te schakelen. 

8.3 Typen funderingsherstel 

Alle typen funderingsherstel bij de hele bouwkundige eenheid moeten worden uitgevoerd door dezelfde aannemer. Funderingsherstel zoals beschreven in de F30-richtlijn moet voldoen aan het Bouwbesluit en de plaatselijke bouwverordening. Herstel van een deel van de fundering mag alleen als uit een monitoring van drie jaar blijkt dat de zetting van het niet te herstellen deel nihil is en dat er geen gevaar dreigt voor droogstand. 

Nieuwe fundering: hoe gaat de aannemer te werk? 

Een nieuwe fundering geeft een verbetering van het draagvermogen en vervangt de bestaande fundering. Soms is het nodig om de woning op te vijzelen, bijvoorbeeld bij funderingen op staal. De werkwijze voor het aanbrengen van de nieuwe fundering is afhankelijk van de situatie, constructie, vormgeving en bereikbaarheid. Vaak kan er voor worden gekozen om onder de vloer te werken, in andere gevallen moet de vloer worden gesloopt.

Als de werkzaamheden onder de vloer kunnen worden gedaan dan heeft u geen schade en kunt op de woonlaag blijven gebruiken tijdens de werkzaamheden. Soms kunnen vloervelden overgeslagen worden. Werken onder de vloer is kostbaarder, maar daar staat tegenover dat er minder herstelkosten zijn en dat er geen kosten voor vervangende woonruimte zijn. 

Bij vanuit-de-muur-weggedrukte-palen kan de vloer intact blijven, maar de vloer moet langs de muren wel ontruimd worden. Ook de wanden moeten opnieuw worden afgewerkt aan de zijde waar palen aangebracht worden. 

Bij voorspanbalken moeten voor de achter- en voorgevel ook palen en betonbalken aangebracht worden. Een nadeel van voorgespannen betonbalken is dat de kruipruimte nauwelijks meer bereikbaar is. Het voordeel is dat veel minder graafwerk hoeft te worden verricht en de werkzaamheden onder de vloer uitgevoerd kunnen worden.

In het geval van een kelder

Als vanonder de vloer wordt gewerkt, dan moet er meestal gegraven worden om voldoende werkhoogte te krijgen. Een kelder met betonwanden tot 10 cm boven het maaiveld kost meer, maar er komt een (kelder)verdieping bij. Als een kelder lagere betonwanden heeft dan de 10 cm, dan loopt het regenwater de kelder in door de gemetselde muur. 

Hierbij is het van belang te letten op de extra hoeveelheid grond die afgevoerd moet worden en of er sprake is van vervuiling van de grond. Vervuilde grond afvoeren kost extra geld. 

Als er een kelder wordt gemaakt, dan is het belangrijk goed na te denken over de toegankelijkheid. Kelderwanden kunnen 30 cm dik zijn en beperken soms mogelijkheden. Aan een kelder die gebruiksruimte wordt (een officiële woonruimte), zal de gemeente eisen stellen qua toegankelijkheid, ventilatie en daglicht. 

8.4 Voorbereiding funderingsherstel 

Met een deskundige worden o.a. uw wensen doorgenomen. Daarnaast bespreekt u de mogelijkheden van funderingsherstel en de daarbij behorende (nog globale) kosten. Denk aan vragen als: 

• Mag/kan de vloer er wel of niet uit? 
• Wat gebeurt er met de kelder?
• Wil/kunt u tijdens de werkzaamheden in de woning blijven wonen? 
• Is er eventueel sprake van noodzakelijk cascoherstel?

8.5 Omleggen kabels en leidingen

In een trottoir direct aan de gevel kunnen veel kabels en leidingen liggen met aftakkingen naar elke woning. Als er voor funderingsherstel met randbalken of voorgespannen balken wordt gekozen, moet er in het trottoir gewerkt worden en moeten deze kabels en leidingen worden omgelegd. De kosten van het omleggen zijn fors en zijn voor rekening van de eigenaar. Heeft u een vrijstaande woning ga naar stap 8.7.

8.6 Offertes 

Met behulp van een begeleidingsbureau of deskundige kunt u bij een aantal funderingsherstelbedrijven een offerte aanvragen. Uw wensen en de vastgestelde eisen worden vastgelegd in een zogenaamd Programma van Eisen. Als u de opdracht met mede-eigenaren laat uitvoeren, dan kan hierin meteen worden aangeven wat de verdeling van kosten is per woning.

Waar moet u op letten bij het kiezen van een aannemer?

• Het is noodzakelijk om de aannemer in, onder en achter alle woningen te laten kijken voordat hij zijn offerte afgeeft (een zogenaamde aanwijzing).
• Juiste termijnafrekening
• Vergelijk goed welke zaken wel bij de ene en niet bij de andere aannemer in de offerte staan;
• Let erop dat ook alle bijbehorende kosten in de offerte staan: legeskosten, omleggen of vernieuwen van leidingen en riolen, afvoeren van de grond, notariskosten, water/stroom, eventuele vervangende woonruimte, directievoering/toezicht, nulmeting, cascoherstel binnen en buiten en ook een post onvoorzien.
• Hoe wordt er omgegaan met bijzondere omstandigheden die extra kosten veroorzaken (zoals b.v. bij verontreinigde grond).
• Bij het Servicepunt Bodemdaling kunt u een document met adviezen en richtlijnen voor het selecteren van een deugdelijke aannemer opvragen. 

Maak afspraken met de aannemer

De betreffende aannemers kunnen toelichten hoe ze denken de uitvoering te realiseren. Denk aan: tempo, tijdsduur, totale planning, wat moet u als eigenaar zelf doen vooraf en achteraf, overlast voor de buurt, etc. Zo kan tot een vaste prijs en duidelijkheid over stelposten worden gekomen. Leg dit goed vast.

Vooropdracht engineering

Een optie is om een vooropdracht te geven voor de sonderingen, engineering en bouwaanvraag. Hierdoor kan de aannemer zijn offerte soms nog scherper bijstellen en een echt vaste prijs afspreken.

Zelfwerkzaamheid

In overleg met de aannemer kan afgesproken worden of bepaalde handelingen in zelfwerkzaamheid gedaan kunnen worden. Dat houdt in dat u als eigenaar zelf bepaalde zaken uitvoert. Van belang is de besparingen goed vast te leggen en daarover goede afspraken te maken. Zelfwerkzaamheid mag niet leiden tot vertragingen in de afgesproken planning. Extra kosten die daardoor ontstaan kan de aannemer als meerwerk in rekening brengen. 

Garantie en CAR-verzekering

 De aannemer kan duidelijkheid geven over de garantie op de funderingsherstelmethode en de dekking van de CAR- verzekering. 

8.7 Overleg met buren en omwonenden

Voordat er wordt begonnen met de werkzaamheden dienen de buren te worden geïnformeerd. Ook tijdens de werkzaamheden kunnen zij op de hoogte worden gehouden. Voor het werken aan de gezamenlijke muur (mandelige muur) is het wettelijk verplicht om schriftelijk toestemming te vragen aan alle eigenaren van de muur. Over de herstelkosten voor de mandelige muur moeten ook afspraken worden gemaakt.

Wanneer u heeft besloten tot herstel over te gaan, let dan op onderstaande punten. 

9.1 Nulmeting 

Voordat met de werkzaamheden wordt begonnen dient er een nulmeting uitgevoerd te worden bij de betreffende panden en aangrenzende panden. Elke eigenaar krijgt daarvan een rapportage van zijn woning. Vaak kan dit gedaan worden door de degene die het toezicht en de directievoering uitvoert. Een nulmeting geeft de bouwkundige visuele staat aan van het pand. Bij eventuele schade kan dan makkelijker worden vastgesteld of deze al aanwezig was of nieuw is ontstaan door de herstelwerkzaamheden. 

9.2 Voorbereidingen aannemer 

Als alle financieringen rond zijn, dan krijgt de aannemer de opdracht. Als de vooropdracht is gegeven dan volgt een periode met het maken van sonderingen, engineering, aanvragen van de omgevingsvergunning en voorbereidingen van de bouwplaats. De aannemer maakt voor de eigenaren een overzichtelijke planning van de uitvoering. Ook worden afspraken gemaakt waar de aannemer met zijn materieel (graafmachine en hei-installatie) naar binnen komt. Dit kan bijvoorbeeld door een raam, vloer of gat in de gevel. Ook worden afspraken gemaakt over zelfwerkzaamheid (wat en wanneer). Ons advies is om bij de start van de werkzaamheden voor elke woning een opname te doen van de bestaande situatie en hierover afspraken te maken. Bij deze opname moet zowel de aannemer als diegene die de directie en/of het toezicht doet aanwezig te zijn. 

9.3 Uitvoering 

Tijdens de uitvoering voert de directievoerder het overleg met de aannemer en koppelt dit terug aan alle eigenaren van het project. De directievoerder bewaakt de kwaliteit en de planning, regelt zaken bij onvoorziene omstandigheden, beoordeelt eventueel meer- of minderwerk en de goedkeuring van de afgesproken termijnen. 

De aannemer zorgt voor minimale overlast, een veilige bouwplaats en continue toegankelijkheid van bewoonde gedeelten. In het weekend en bij afwezigheid is de openbare bouwplaats afgesloten of zodanig opgeruimd dat dit geen aanleiding kan vormen voor baldadigheden. Tijdens de uitvoering wordt een aantal bouwvergaderingen gehouden waarbij de stand van zaken wordt toegelicht en vertragingen of wijzigingen tijdig gemeld en schriftelijk worden vastgelegd. Dit om toekomstige discussies te voorkomen. Het is belangrijk om te zorgen voor een scheiding tussen bouwplaats en bewoond gedeelte door het afsluiten van deuren en/of luiken of het plaatsen van schotten. 

9.4 Overlast 

Funderingsherstel is een ingrijpend traject en kan voor overlast zorgen. Het is aan te raden om de overlast in beeld te krijgen, waaronder trillingen bij het heien, schade/gebruik van de tuin, inbeslagname van parkeerruimte, afzetten straat en bouwterrein. Kies bij voorkeur voor trillingsarm soms trillingvrij heien. Welke minimale funderingstechniek noodzakelijk is kan worden afgestemd met een deskundige.

9.5 Oplevering en kosten

Meerwerkkosten

Meerwerkkosten worden tot het uiterste beperkt tenzij een eigenaar een extra opdracht heeft gegeven. De directievoerder legt eventuele meerwerkkosten ter goedkeuring voor aan de eigenaar. 

Betaaltermijnen 

Termijnen worden achteraf na realisatie van het gerealiseerde bouwdeel en na goedkeuring van de directievoerder ter betaling gesteld. 

Oplevering en eindafrekening 

Tijdens de uitvoering heeft het ingeschakelde toezicht de nodige controles uitgevoerd. Soms komt ook bouwtoezicht van de gemeente kijken. Bij de oplevering (als het funderingsherstel klaar is) gaan de eigenaar, de toezichthouder en de aannemer samen na of er opleverpunten overblijven. Kelders moeten waterdicht zijn. Er mag geen hout in kruipruimten achterblijven. Ook geen bekistingshout want dat kan gaan schimmelen en zwammen veroorzaken. De kruipruimte dient aangevuld te zijn boven het niveau van het hoogste grondwater. De ventilatie dient in orde te zijn. Afspraken over de afwerking van tuinen en inrichting worden gecontroleerd. En tot slot moet de aannemer de door hem of zijn onderaannemers eventuele aangerichte schade in de openbare ruimte voor zijn rekening laten herstellen. Als alles is opgeleverd zoals overeengekomen, volgt de slottermijn en worden eventuele stelposten afgerekend. 

9.6 Verzekering

Door de noodzakelijke werkzaamheden kan het totale bouwvolume van de woning zijn toegenomen. We adviseren u om de brand- en opstalverzekering te informeren over de nieuwe ontstane situatie om onderverzekering te voorkomen.

9.7 Cascoherstel 

Na de oplevering van het funderingsherstel is het vaak noodzakelijk maar ook verleidelijk om de woning aansluitend op te knappen. Voor muren, pleisterwerk en andere onderdelen wordt geadviseerd om een half jaar te wachten na de oplevering. De fundering moet na de werkzaamheden weer zijn evenwicht vinden. Hierbij kunnen kleine scheuren voorkomen.