Meneer Alzheimer
Als kind vonden we het altijd wel een grappig verhaal: Oom Jannes was een beetje in de war. Hij woonde in het bejaardenhuis, waar meer leden van de grote Zwolse familie woonden. Heel handig, want ik zat om de hoek op school. Als ik eens een uurtje vrij was, vond ik het altijd wel leuk om opa of een oom of tante te bezoeken. Oom Jannes was altijd vrolijk tot hij wat meer in de war raakte. Zo las hij de krant letterlijk van voren naar achteren. Als de laatste pagina was omgeslagen, begon hij weer opnieuw. Fascinerend. En de keer dat hij het raam open zette om de duiven te voeren, vergeet ik ook niet gauw; de kleine kamer zat al snel vol met een zwerm hongerige stadsduiven. Als je een jaar of 15 bent, vind je het hooguit vermakelijk. Maar feitelijk wemelt het van verdrietige verhalen van ooms als oom Jannes.
Onlangs trof ik ineens een boekje met zulke verhalen in onze brievenbus. Het heeft de intrigerende titel “Dat weet je toch wel”. Het is geschreven door Rien en Edel Prinsen. Rien voert zijn vrouw Edel op als mede-schrijver. Een lief gebaar, omdat het gaat over zijn vrouw die aan Alzheimer lijdt. Rien kennen we allemaal als de befaamde kroketten-kunstenaar; samen met Edel had hij jarenlang een kleine zaak in Nieuw Weerdinge waar je de lekkerste kroketten kon krijgen. Hun zoon heeft de kunst afgekeken en trakteerde de Koning op Koningsdag op de lekkernij.
Maar in het gelukkige bestaan van Rien en Edel kwam ineens een “indringer”, luisterend naar de naam Alzheimer. Hij schrijft het ontroerend mooi op: “Als je partner alzheimer krijgt, dan ga je twee keer in de rouw”. Van de buitenkant houdt de gezonde partner zich groot: “Maar hoe ze van binnen zijn, kan niemand zien. Het verdriet, eenzaamheid, rouw”.
De verhalen komen hard binnen. Soms met een glimlach, als het een dag wat beter gaat en het weer als vroeger lijkt. En dan weer hartverscheurend, huilend in de auto na een teleurstellend bezoekje. In een brief aan meneer Alzheimer schrijft Rien:
“Het grote probleem is dat je niet te stoppen bent
Dus je kunt eindeloos doorgaan
Met het verzamelen van ellende en verdriet van anderen
Het is gewoon een vraag van een radeloze man,
Waarom doe je dit”?
Tussen alle verdrietige verhalen, komt de waardering naar voren voor het personeel van het tehuis. Ik herken het; bij mijn bezoeken aan verzorgingstehuizen ben ik altijd weer diep onder de indruk van de goede liefdevolle zorg. Maar dat kan de pijn van de directe naasten maar een beetje verzachten. Zoals Rien schrijft: “Kies de pijn. Alleen dan kan je haar bij je houden”.