Het huwelijk

In augustus werd er veel getrouwd. Het gevolg is dat ik in deze weken heel wat 60- en 65 jaar getrouwde echtparen de hand mag schudden. Altijd mooi en dankbaar werk. Er komen vrolijke en droevige verhalen voorbij. En van de kinderen en kleinkinderen krijg ik ook van alles mee wat er beter kan in de gemeente. Ondertussen zie ik de oudjes soms nog wat verliefd naar elkaar kijken. Dat hebben ze dan maar mooi bereikt. Zoals Lohues zingt: “en als de liefde mar blef winnen, komp ’t allemaol wel goed”. 
Het kan ook anders. Op dit moment strandt ongeveer een op de drie huwelijken. Mijn opvolgers zullen steeds minder 60 jaar getrouwde echtparen ontmoeten. Echtscheidingen zijn onderdeel geworden van het gewone leven. 
Het wordt beroerder als een slecht huwelijk gepaard gaat met mishandeling. Dat komt helaas vaker voor dan we zouden denken. In politieland heet dat ‘huiselijk geweld’. Beetje raar woord. Huiselijk lijkt nog wel wat knus. Maar er is niets huiselijks aan je vrouw klappen geven. De schatting is dat ‘huiselijk geweld’ zo’n 200.000 keer per jaar voorkomt. Dat kan gaan over lichamelijk geweld. Maar ook geestelijke mishandeling komt voor: kleineren, pesten, beledigen. Laat het getal even inwerken: 200.000! Dat zijn gemiddeld in elke gemeente zo’n 600 vrouwen. Vaak zijn de kinderen ook de klos: in elke klas in Nederland zit gemiddeld 1 kind dat wordt mishandeld. Het zijn cijfers waar je slecht van slaapt. 
Ik denk aan het gedicht ‘het huwelijk’ van Willem Elsschot. Een man denkt na over zijn beroerde huwelijk met een vrouw waarvan hij niet meer houdt: “maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren”. 
Er zijn ook mannen die niet denken aan die wetten en praktische bezwaren. Ze mishandelen hun vrouw en soms hun kinderen erbij. Ik kom de vrouwen tegen op speciale opvangplekken in Emmen. Misschien nog wel meer aangeslagen dan geslagen. Vreselijk. Ik had lieve ouders, die tot op hoge leeftijd nooit gingen slapen zonder een kus. En een moeder die bij het graf van mijn vader zei: “sinds jij er niet meer bij bent, is de lol er wel wat af”. Maar de wereld is soms minder mooi dan hij op een gewone zomerdag lijkt. 
De verhalen zijn nu te lezen. Op het Raadhuisplein staan grote borden met de verhalen van de vrouwen, die het minder goed troffen. We lopen er tussendoor en zien de foto’s van de vrouwen. Sommigen onherkenbaar, omdat ze nog steeds gevaar lopen. De gruwelijke verhalen doen je naar lucht happen. Laten we om ons heen blijven kijken. Misschien kunnen we die ene vrouw helpen. Want niet ieder huwelijk haalt de zestig jaar.