Eikenprocessierups

Wanneer we beginnen met spuiten is afhankelijk van de ontwikkeling van de rups. Dit jaar hebben de eikenbomen vroeg in het seizoen bladeren gekregen en is de rups ook eerder. Daarom beginnen we half april met preventief spuiten van bijna 8.284 bomen (in 2023 hebben we bijna 11.000 bomen bespoten). Dat is 20% van alle eikenbomen in de gemeente Emmen.

Half april beginnen we met het bespuiten van eikenbomen. Wij gebruiken twee middelen: nematoden (aaltjes) en Xentari (bacteriepreparaat). De nematoden spuiten we als eerste in de nacht. Deze spuiten we op de rups en zij doden de rups van binnenuit. Wat later spuiten we met Xentari. Dit middel is toegestaan in het gebruik van openbaar groen. Dit spuiten we juist op de bladeren. De rups eet de bladeren en gaat hieraan dood.

Niet in beschermd gebied

Bij het bepalen van deze plekken met een hoog risico, spelen veel zaken een rol. Uiteraard spuiten we niet op plekken die zijn aangewezen als beschermde leefomgeving, omdat er vlinders of roeken zijn (Wet Natuurbescherming). Het spuiten doen we op plekken met een hoog risico. Denk hierbij aan drukke winkelcentra, scholen / kinderopvangcentra of drukbezochte fiets- en wandelroutes. 

Wat merkt u van stap 1?

Het spuiten gebeurt met een speciale tractor. Dit kan overdag maar ook 's nachts gebeuren. Mogelijk hoort u het geluid van de tractor. Dat heeft geen gevolgen voor uw gezondheid. De aannemer spuit op verschillende plekken in onze gemeente, in totaal bijna 8.284 bomen. Waar we spuiten? Bekijk het op deze kaart. 

We houden goed in de gaten wanneer de eikenprocessierups zijn brandharen krijgt. Vorig jaar was dat eind mei. We kunnen dan niet meteen de rupsen weghalen, omdat we moeten wachten tot ze ook echt samen op één plek een nest hebben gemaakt. Waarschijnlijk beginnen we in juni met het weghalen van nesten. Een gespecialiseerd bedrijf zuigt de nesten op.

Nest op eigen terrein

Wij halen dan nesten weg uit bomen die in de openbare ruimte staan. Staat de boom op een eigen terrein? Dan is de eigenaar van dat terrein verantwoordelijk voor het weghalen van de nesten.

Linten om bomen

Om een aantal bomen zit een rood/wit lint. Eerder kon u zo een boom met de eikenprocessierups herkennen. Nesten kunnen hoog en laag in bomen zitten. Nu betekent het lint dat er een nest hoog in de boom zin. Zo weet de aannemer dat hij met een hoogwerker een nest hoog in de boom moet wegzuigen.

Ziet u een nest?

Ziet u een groot nest bij u in (de openbare ruimte van) uw buurt? Dan kunt u een 'Melding openbare ruimte met DigiD' of een 'Melding openbare ruimte zonder DigiD' doen. Kies hierbij voor de categorie 'dierenoverlast'.

Omdat er zoveel rupsen zijn, werken we aan een oplossing die lang werkt. We helpen natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups zoals sluipwespen, bijen en koolmezen.

Hoe doen we dat?

De oplossing voor de lange termijn is het aantrekken van vogels en insecten die de rups opeten. Om deze vogels en insecten te verwelkomen, gaat de gemeente Emmen zich dit jaar ook weer richten op het verhogen van de biodiversiteit. Zo willen we onder meer bepaalde plekken waar nu gras is, inzaaien met kruidige bloemen en bes-dragende struiken. Ook maaien we op sommige plekken minder (vaak) of helemaal niet. Dorps- en wijkverenigingen kunnen vogelkastjes ophangen zodat de koolmees er gaat broeden (en de rups opeet). Heeft u zelf een tuin? Dan kunt u zelf ook helpen door uw tuin mooi te maken met de juiste bloemen en struiken die insecten en vogels aantrekken.

Heeft u een nest gezien van de eikenprocessierups in openbaar gebied? Geef dit dan aan ons door. U kunt uw melding doorgeven met DigiD. Kies hierbij voor de categorie 'dierenoverlast'. Doorgeven met DigiD heeft als voordeel dat uw gegevens al van te voren zijn ingevuld. En u kunt uw melding en de status daarvan altijd weer terugvinden in Mijn Loket. Lukt dat niet? Dan kunt u ook uw melding doorgeven zonder DigiD. 

Heeft u een tuin? Dan kunt u de natuurlijke vijanden aantrekken naar uw tuin. Betegel uw tuin niet helemaal. Zorg juist voor veel verschillende bloemen, struiken en bomen, zoals de kamperfoelie, de vlinderstruik of laatbloeiende, bes-dragende heesters. Ook kunt u zelf een vogelkastje maken. Op de website van de Vogelbescherming kunt u zien hoe u dat kunt doen.

Inwoners bedenken allerlei 'huis-tuin-en-keuken' oplossingen tegen de eikenprocessierups. We snappen dat u graag iets wilt doen om de rups te bestrijden. Toch vragen wij u de onderstaande dingen niet te doen. 

Plastic huishoudfolie om de stam

De vlinder van de eikenprocessierups legt de meeste eitjes boven in de boom. De rupsen eten ook bovenin de bladeren. De rups hoeft dus niet over de stam te lopen. Sommige eitjes (en dus rupsen) komen wel vanaf de grond, maar dan nog heeft het folie geen nut. Misschien dat een paar rupsen onder het folie gaan zitten, maar voor de bestrijders wordt het alleen maar lastiger om de rupsen weg te halen.

Plakkend tape om de stam

We zien soms ook plakstrippen rond de bomen (duct tape omgekeerd). Ook hiervoor geldt dat de rups over het algemeen niet over de stam loopt en er dus weinig rupsen blijven plakken. Maar er plakken juist nuttige insecten vast aan de strippen, zoals insecten die natuurlijke vijanden zijn van de eikenprocessierups. Ook hebben we een keer een vogel gevonden die vastgeplakt was.

Nesten verbranden

De eikenprocessierups heeft op zijn lijf brandharen. Deze haren zorgen bij mensen juist voor de overlast. Wanneer de rups in de stress raakt, dan werpt hij de haren van zich af. Op het moment dat u vuur bij de rups houdt, dan laten alle rupsen in één keer hun haren los. De haren waaien al weg voordat de vlam erbij is. Hierdoor verbrandt u uiteindelijk alleen de rups en niet de overlastgevende haren.